Polityka

polexit · N wrz 17, 2023 2:55 pm

Jockey napisał(a):

przeprowadź ten sam dowód na podstawie państw skandynawskich. Tam jest dużo większe rozdawnictwo jak to lubicie za TVN powtarzać

A wiesz? Cieszę się, że wywołałeś ten temat, bo jest okazja wyprostować parę spraw w związku z tym mitem, jakim obrósł skandynawski model gospodarczy, rzekomo będący taką świetną alternatywą dla - <werble grozy> - "XIX-wiecznego kapitalizmu".

Polecam dwie części ciekawego tekstu opublikowanego na blogu wydawnictwa Freedom Publishing opisującego drogę jaką państwa skandynawskie dochodziły do swojego dobrobytu i gdzie w tym wszystkim jest owa słynna skandynawska "trzecia droga":
https://wydawnictwofp.pl/jak-to-jest-z- ... ynawia-12/
https://wydawnictwofp.pl/jak-to-jest-z- ... ynawia-22/

Tekst ma już parę lat, ale bez obaw - jest jak najbardziej aktualny, bo obejmuje przemiany gospodarze na przestrzeni ostatniego stulecia, aż do czasów współczesnych.

W skrócie wnioski jakie się nasuwają najlepiej puentuje ten fragment cz. 1 tekstu:
Jeśli bowiem dokładnie przyjrzymy się czynnikom, które zaowocowały, niezaprzeczalnym skądinąd, skandynawskim dobrobytem, dowiemy się, że jego przyczyną jest kapitalizm, a państwo opiekuńcze to jedynie szkodliwa narośl, która wykształciła się na rozwiniętym już żywicielu.

I dalej:
Kluczowy w tym zagadnieniu jest fakt, że okres szybkiego wzrostu gospodarczego i akumulacji bogactwa w krajach skandynawskich odbywał się w warunkach relatywnie wolnego rynku i trwał od drugiej połowy XIX wieku do lat 60. wieku XX. Zwrot w kierunku socjalizmu nastąpił tam dopiero w późnych latach 60. i doprowadził (rzecz jasna z opóźnieniem wynikającym z pewnej bezwładności procesów gospodarczych) do znaczącego spowolnienia rozwoju tych krajów.

Od drugiej połowy XIX wieku, Jockey, a więc w tym demonicznym kapitalizmie! I to dosłownie XIX-wiecznym!

To wtedy np. szwedzka gospodarka rozwijała się najszybciej korzystając z dobrodziejstw instytucji wolnorynkowych i industrializacji. Wtedy powstają największe szwedzkie przedsiębiorstwa, które ciągną tą gospodarkę do dziś, bo warto zaznaczyć, że gdy od końca lat 60. dominować zaczął model socjalistyczny, zatrudnienie w sektorze prywatnym przestało rosnąć.

Skandynawski socjal nie stworzył dobrobytu i bogactwa, tylko korzystał z dobrobytu wypracowanego przez poprzednie 100 lat. Oczywiście socjal w Szwecji czy Norwegii nie doprowadził też zaraz do jakiegoś dramatu, bo jednak są to co do zasady kraje z wysoką kulturą polityczną, cechujące się dużą transparentnością działań podejmowanych przez władze, z wysokim zaufaniem do instytucji państwa, z niską korupcją itd. Ważne były też uwarunkowania kulturowe i mentalność tamtejszych społeczeństw. Niemniej jednak od czasów wprowadzenia rozwiązań prosocjalnych państwa skandynawskie powoli, acz systematycznie zniżkują w rozmaitych rankingach gospodarczych. Przykładowo:
W latach 1870–1936 Szwecja cieszyła się najwyższą stopą wzrostu wśród państw uprzemysłowionych. Ale już w latach 1936–2008 zajmowała pod tym względem trzynaste miejsce na dwadzieścia osiem. Między rokiem 1975 a połową lat 90. spadła z miejsca czwartego na trzynaste w kategorii najbogatszych krajów na świecie
A rozbuchany socjal spowodował też napływ roszczeniowo nastawionych imigrantów, co spowodowało dalsze problemy.

Dlatego też Skandynawowie poszli po rozum do głowy i zaczęli od lat 90. wprowadzać rozmaite rozwiązania deregulacyjne i wolnorynkowe. I tak czytamy m.in:
Negatywne konsekwencje skandynawskiego modelu „trzeciej drogi” z czasem wymusiły na rządach tamtejszych krajów rozluźnienie polityki gospodarczej. W Danii zliberalizowano rynek pracy. W Szwecji wprowadzono bony oświatowe (z zamiarem wprowadzenia ich także w sektorze opieki zdrowotnej), częściowo sprywatyzowano system emerytalny i znacząco obniżono opodatkowanie w relacji do PKB. Najwolniej zmiany przenikają do Norwegii, której eksport bogactw naturalnych pozwala kontynuować rozbudowaną politykę socjalną bez konieczności zadłużania się. Niemniej ogólna tendencja jest ewidentnie prorynkowa.
Co ciekawe niektóre z tych rozwiązań w Polsce postuluje akurat nie kto inny jak Konfederacja :mrgreen:

Także lekcja dla wszystkich orędowników pisowskiego "cudu socjalnego" - bogactwo nie bierze się z zasiłków. Bogactwo trzeba najpierw wypracować, by móc je później przejeść, a jak się skończy trzeba niestety zaczynać pracować od nowa. Jakby nie zaklinać rzeczywistości, pewnych prawideł ekonomii się nie przeskoczy.

Polityka

Kto przegląda forum